ثبت طرح صنعتی

ثبت طرح صنعتی چیست؟ راهنمای جامع شرایط و مراحل ثبت طرح صنعتی

یک مجتمع تولیدی وقتی محصولی را مطابق استانداردهای علمی تولید و به بازار عرضه می کند، می تواند با به کار گیری دانش و مهارت های بازاریابی در بازارهای هدف شناخته شده و به سود رسانی برسد. در این میان همیشه رقبایی هستند که محصولات موجود در بازارها را تحت بررسی دارند. این رقبا می تواند محصول مشابه را تولید نموده و وارد چرخه رقابت شوند. بنابراین توصیه همیشگی ما به صاحبان کسب و کار و واحدهای تولیدی این است که حتما برای محصول مورد نیاز با ویژگی های منحصر به فرد، طرح صنعتی ثبت نمایند. بدین ترتیب رقبای شما نمی توانند از طرح و محصول شما سواستفاده و محصول مشابهی جهت رقابت در بازار تولید نمایند.

ثبت طرح صنعتی یک راه حل قانونی برای محفوظ نگه داشتن حقوق یک مجتمع تولیدی به عنوان ابداع کننده یک محصول جدید و اصیل است. مطابق ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح صنعتی و علامت تجاری به شرح زیر تعریف می گردد:

“هرگونه ترکیب خطوط یا رنگ ها و هرگونه شکل سه ‌بعدی با خطوط‌، رنگ ها و یا بدون آن‌، به‌گونه ‌ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد، طرح صنعتی است.”

با ارائه این مقدمه در ادامه به تفضیل تمام جوانب و مراحل ثبت طرح صنعتی را شرح خواهیم داد.

ثبت طرح صنعتی در اداره مالکیت معنوی و با رعایت تشریفات کامل قانونی قابل انجام است.

ثبت طرح صنعتی توسط تولید کنندگان و مالکین محصول، سبب جلوگیری از کپی شدن آن و در نتیجه منجر به افزایش فروش، سود رسانی و بازگشت سرمایه می شود. همچنین ثبت طرح صنعتی سبب افزایش اعتبار یک مرکز تولیدی می گردد. چرا که در چنین شرایطی فعالیت آن شرکت صادقانه تر و حرفه ای تر جلوه می نماید.

از جمله مزایای دیگر این موضوع، این است که تولیدکننده می تواند در هر زمان طرح صنعتی ثبت شده خود را به شخص دیگر واگذار نماید. همین مورد سبب تشویق افراد به ثبت طرح های صنعتی خود می شود.

همچنین با ثبت طرح صنعتی برای یک محصول، مالکین و صاحب آن بنگاه تولیدی-اقتصادی می توانند از تسهیلات موجود برای شرکت های دانش بنیان و بنیاد ملی نخبگان بهره‌مند گردند.

 

به منظور ثبت طرح صنعتی، یک محصول باید دارای چه ویژگی هایی باشد؟

به موجب ماده 21 قانون ثبت، یک طرح صنعتی زمانی اصیل در نظر گرفته می شود که دارای وجه تمایز بوده و ابتکاری باشد. اگر یک محصول برای اولین بار توسط طراح به وجود آمده و تقلیدی از طرح های موجود نباشد، اصیل قلمداد می شود. در واقع طرح صنعتی باید چشم گیر باشد و متفاوت از نمونه های موجود در بازار توسط مشتری در نظر گرفته شود. طرح هایی با چنین مشخصاتی قابل ثبت نیستند:

پس به طور کلی می توانیم بگوییم یک طرح صنعتی برای ثبت باید دارای کاربرد صنعتی باشد. یعنی بتوانیم یک طرح صنعتی را بر روی یک کالای دو بعدی یا سه بعدی پیاده سازی و اجرا کنیم.

 

برای ثبت طرح صنعتی چه مدارکی مورد نیاز است؟

بر طبق ماده 67 آیین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری جهت ثبت طرح صنعتی آن واحد تولیدی مستلزم تنظیم و تسلیم اظهار نامه به مرجع ثبت است.

در ادامه مدارک ضروری و مورد نیاز برای ثبت طرح صنعتی را به تفضیل بیان می کنیم.

در نظر داشته باشید که طرح مورد نظر جهت ثبت باید در برگه A4 و به صورت عمودی چاپ شده باشد. همچنین زمینه طرح باید ساده و طرح مورد نظر کاملا قابل رویت باشد. حداکثر حجم قابل قبول برای تصاویر نیز 500 کیلوبایت است.

 

مراحل ثبت طرح صنعتی در اداره مالکیت معنوی

در ابتدا با مراجعه به سامانه ثبت طرح صنعتی، اظهارنامه اینترنتی مورد نظر را تکمیل نموده و ثبت می نمایید. کارشناسان این مرکز، طرح را بررسی و در صورت نبود نقص فنی و ایرادات، ابلاغیه پذیرش شما را صادر می نمایند. در این مرحله پس از تشکیل پرونده فیزیکی در اداره ثبت، هزینه ثبت طرح صنعتی را پرداخت می نمایید. سپس با دریافت شماره ثبت طرح صنعتی، جهت چاپ آگهی در روزنامه رسمی اقدام کنید. پس  از صدور آگهی میتوانید سند ثبتی خود را از اداره ثبت دریافت نمایید.

توجه به این نکات حین مراحل اداری و اینترنتی الزامی است.

حتما در نظر داشته باشید که فایل ها و مدارک خود را جهت بارگذاری در سایت به صورت لاتین نام گذاری کنید. همچنین دقت کنید که پسوند فایل ها، JPG باشد.

 

مدت زمان ثبت طرح صنعتی چقدر است؟

بنابر تجربیات گذشته و طبق اطلاعیه های اعلام شده از سوی اداره ثبت، مدت زمان رسیدگی و تایید هر پرونده ممکن است متفاوت باشد. اما به صورت کلی برای ثبت یک طرح صنعتی زمان بیشتری نسبت به دیگر فعالیت های ثبتی مورد نیاز است. این مدت زمان می تواند بین یک الی چهار ماه تا دریافت سند ثبت متغیر باشد.

 

روش های ثبت طرح صنعتی در مکان های مختلف

هر طراح و مجتمع تولیدی می تواند طرح صنعتی خود را در داخل یا خارج از کشور به ثبت برساند. مالکین طرح می توانند متناسب با شرایط کسب و کار خود و نیازمندی های موجود، اقدامات و تصمیمات متفاوتی را اتخاذ نمایند. امکان ثبت طرح صنعتی در خارج از ایران به سه روش زیر قابل انجام است:

 

نکات و دانستنی های حائز اهمیت برای ثبت طرح صنعتی

پس از ثبت طرح صنعتی، قانون به صورت مستقیم از طرح ثبت شده حمایت می کند. در نتیجه یک واحد تولیدی میتواند با دغدغه کمتری بر روی تولید و گستری فعالیت اقتصادی خود تمرکز و سرمایه گذاری کند. در نتیجه در صورت تقلید شدن از طرح، حق شکایت به صورت کاملا قانونی برای مالک کسب و کار و طراح محفوظ و قابل پیگیری است.

مالک یک طرح صنعتی می تواند طی یک توافق نامه به شخص ثالث امکان بهره برداری و استفاده از طرح خود را اعطا کند. در نظر داشته باشید که در متن توافق نامه باید به صراحت ذکر گردد که شخص ثالث به چه منظوری از این طرح استفاده خواهد کرد. این توافق نامه باید به امضای هر دو طرف قرارداد برسد.

نکته دیگر این است که ثبت طرح صنعتی با ثبت اختراع تفاوت دارد. در ثبت طرح صنعتی تمرکز اصلی بر روی ظاهر و بسته بندی محصول است. اما در ثبت اختراع الزاما باید یک نوآوری و ابداع جدید که از قبل وجود نداشته است، ایجاد شده باشد.

همچنین در نظر داشته باشید که اعتبار هر طرح صنعتی به مدت پنج سال از تاریخ شروع سند ثبت است.  اما این بدین معنی نیست که شما تنها می توانید به مدت پنج سال از طرح خود بهره برداری نمایید. این مدت تا دو بار دیگر نیز یعنی در مجموع به مدت 15 سال، قابل تمدید است. فرصت تمدید اعتبار یک طرح صنعتی در هر پنج سال، شش ماه است و در صورت عدم تمدید مالکان پس از شش ماه، حق ثبت آن طرح صنعتی برای افراد و نهادهای دیگر محفوظ می باشد.

 

 

 

 

 

 

 

به این مطلب امتیاز دهید